Zotero μέσω cloud σε πολλούς υπολογιστές

Το Zotero είναι ένα από τα πιο γνωστά και εύχρηστα λογισμικά για citation management. Στην πραγματικότητα με το Zotero μπορεί να οργανώσει κανείς κάθε ψηφιακό αρχείο του αλλά είναι εξειδικευμένο στο να αποσπά πληροφορίες βιβλιογραφίας και να της παραθέτει μέσα στο κείμενο με τη μορφή που έχουμε επιλέξει.

Είναι δωρεάν αλλά αν θέλει κανείς να έχει περισσότερο όγκο αποθήκευσης πρέπει να πληρώσει μια ετήσια συνδρομή.

Όλοι δουλεύουν πλέον σε cloud storage (Dropbox, Google Drive, OneDrive etc) ώστε να έχουν συγχρονισμένα αρχεία μεταξύ περισσότερων υπολογιστών. Το Zotero χρειάζεται λίγο μαστόρεμα για να κάνει τα παραπάνω, δηλαδή να συγχρονίζει (sync) μέσω cloud περισσότερους υπολογιστές και να έχει απεριόριστο χώρο (όσο τέλος πάντων έχει το cloud μας).

Το βασικό μαστόρεμα αφορά τη ρύθμιση των φακέλων της αυτόματης μετονομασίας αρχείων και φακέλων.

Βήμα 1: Κάνουμε εγκατάσταση του Zotero στον υπολογιστή μας.

Βήμα 2: Πηγαίνουμε στην καρτέλα Edit >Preferances και στο General αποεπιλέγουμε την αυτόματη λήψη snapshots όπως στην εικόνα και την αυτόματη μετονομασία από τα metadata

Βήμα 2: Στην καρτέλα sync και αφού βάλουμε τα στοιχεία του λογαριασμού μας, απόεπιλέγουμε το sync full-text content

Βήμα 3: Στην καρτέλα advanced επιλέγουμε για το base directory τη θέση μέσα στο cloud μας που θα αποθηκεύονται τα pdf και θα συγχρονίζονται τα αρχεία μας. Στη θέση του Data directory επιλέγουμε ένα φάκελο του υπολογιστή μας που θα αποθηκεύονται πληροφορίες για τα αρχεία μας. Αυτός ο φάκελος δε χρειάζεται να είναι μέσα σε cloud αφού τα δεδομένα του συγχρονίζονται από το Zotero χωρίς παρέμβασή μας.

Βήμα 4: Αφού έχουμε ολοκληρώσει τα παραπάνω πρέπει να κατεβάσουμε και να εγκαταστήσουμε το add-on Zotfile. Πάμε στη διεύθυνση το κατεβάζουμε και μετά από το Tools>Add-ons

και μετά αφού πάμε στο γρανάζι επάνω δεξιά, επιλέγουμε install add-ons from file και επιλέγουμε το αρχείο που μόλις κατεβάσαμε και αυτό θα εγκατασταθεί.

Βήμα 5: Αφού μέσω του Tools πάμε στο Zotfile Preferences, εκεί επιλέγουμε έναν φάκελο που θα βλέπει το Zotero όταν κατεβάζουμε pdf (δεν έχει μεγάλη σημασία η επιλογή αλλά καλό είναι να επιλέξετε το φάκελο που αποθηκεύονται τα downloads του browser.

Μετά επιλέγουμε ως Location of Files τη θέση που cloud που αποθηκεύονται και συγχρονίζονται τα pdfs μας. Είναι ίδιος με αυτόν που έχουμε επιλέξει πιο πάνω ως base directory.

Επίσης καλό είναι να επιλέξουμε να κάνει subfolders και η επιλογή /%a δημιουργεί ένα φάκελο για κάθε pdf βάσει του ονόματος του πρώτου author του paper.

Ακολούθως στην καρτέλα Renaming Rules αποεπιλέγουμε το use Zotero to Rename και διαμορφώνουμε τις επιλογές όπως παρακάτω (χωρίς να είναι απαραίτητο να είναι ίδιες με αυτές που βλέπετε). Είναι σημαντικό όμως να είναι ίδιες μεταξύ των υπολογιστών που χρησιμοποιούμε και που συγχρονίζονται.

Σημείωση

Υπάρχει πιθανότητα να έχετε ήδη μια συλλογή από προηγούμενη χρήση του Zotero και μετά από τις νέες ρυθμίσεις να μη δουλεύει αφού έχουν αλλάξει τα paths. Τότε θα χρησιμοποιήσουμε το Add-on Zutilo. Το κάνετε εγκατάσταση όπως και με το Zotfile. Και πηγαίνετε στο Zutilo Preferences και ενεργοποιείτε όπως στην εικόνα τα show attachements και modify attachements

Επιλέγουμε την ή τις εγγραφές που έχουνε προβληματικό path και επιλέγουμε να το δούμε όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

Θα δείτε το old path (αυτό δηλαδή που δε δουλεύει και θέλει αλλαγή) που στη δικιά μου περίπτωση ήταν:

C:\Users\Ioannis\OneDrive\Zotero_folder\Abendroth et al\abendroth_et_al_2019_climate_warming.pdf

Ακολούθως επιλέγουμε όπως στην εικόνα να αλλάξουμε το path μέσω του modify attachement paths. Θα μας ζητηθεί να βάλουμε το old path (π.χ. C:\Users\Ioannis\OneDrive\Zotero_folder\ )- προσοχή βάζουμε και την τελική \

και μετά μας ζητάτε να βάλουμε το new path πάλι μέχρι την τελική \ (π.χ. H:\OneDrive\Zotero_sync_directory\)

Η διαδικασία του attachements modification μπορεί να κρατήσει πολύ, οπότε υπομονή.

Links

Zotero hacks: unlimited synced storage and its smooth use with rmarkdown • Ilya Kashnitsky (ikashnitsky.github.io)

Relinking ZotFile Attachments — Daren Card, Ph.D.

Από τα ιστορικά βιβλία λείπει ένα βασικό συστατικό της Ιστορίας

Ακούγοντας μια ωραία συνέντευξη με την καθηγήτρια Ιστορίας Λένα Διβάνη μου προκλήθηκε ένας συνειρμός. Ξεκινάει με την σκέψη πως από πολλά μυθιστορήματα μαθαίνεις καλύτερα και κυρίως εντυπώνεται καλύτερα το ιστορικό πλαίσιο. Είναι σαν το μυθιστόρημα να σου τακτοποιεί καλύτερα στο μυαλό ένα κομμάτι της ιστορίας.

Το καλοκαίρι του 2000 διάβαζα ταυτόχρονα 2 εξαιρετικά βιβλία που τυχαία αφορούσαν στην ίδια χρονική περίοδο. Το ένα ήταν «Η χαμένη άνοιξη» του Στρ. Τσίρκα και το άλλο ήταν «Ο βιασμός της ελληνικής Δημοκρατίας» του Αλ. Παπαχελά. Η περίοδος που περιγράφει ο Παπαχελάς είναι εξαιρετικά ταραγμένη με αποτέλεσμα να έχουμε αλλεπάλληλες πολιτικές αλλαγές, εμπλοκή κυβερνήσεων με το Παλάτι, εμπλοκές με τη CIA με τις ελληνικές υπηρεσίες πληροφοριών, με το Κράτος και το ΠαραΚράτος κ.λπ. Από την άλλη ο Τσίρκας περιγράφει την ίδια εποχή την Αθήνα μέσα από τα μάτια ενός νεαρού που συμμετέχει άθελα του στις εξελίξεις, ίσως όχι ως κεντρικό πρόσωπο αλλά κοντά σε πρόσωπα που έπαιζαν κάποιο ρόλο.

Τα βιβλία τα ολοκλήρωσα ταυτόχρονα, και πλέον είχα μια κάπως ξεκάθαρη και στιβαρή εικόνα για το τι είχε συμβεί. Δεν είχα την ίδια στιβαρή εικόνα όταν ολοκλήρωνα όμως ένα ιστορικό βιβλίο, όχι γιατί αυτό ήταν υποδεέστερο ή δεν ήταν καλά γραμμένο, αλλά γιατί κάτι δεν μπορούσα να αφομοιώσω καλά. Όσα βιβλία ιστορίας και αν διάβαζα, η αφήγηση ήταν άγευστη και δεν πέρναγε καλά σε εμένα με αποτέλεσμα να μην μπορώ να αφομοιώσω το χρονικό πλαίσιο, ή το γενικό πλαίσιο της κατάστασης, με αποτέλεσμα να πρέπει να κρατώ σημειώσεις επι σημειώσεων για να μπορέσω να κατακτήσω καλύτερα το περιεχόμενο.

Πολύ πιο πρόσφατα ολοκλήρωσα την «Βαλκανική Τριλογία» της Ol. Manning ένα ευχάριστο μυθιστόρημα που ξεκινάει με την αρχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (εισβολή Ναζί στη Γαλλία) και τελειώνει με την εισβολή των Ναζί στην Ελλάδα. Αυτό το μυθιστόρημα με βοήθησε να εμπεδώσω καλύτερα και να τακτοποιήσω την κατάσταση της ανατολικής Ευρώπης της εποχής με τρόπο που δεν είχαν καταφέρει να κάνουν αντίστοιχα ιστορικά αναγνώσματά μου.

Ένα ακόμα βιβλίο που με βοήθησε να κατανοήσω καλύτερα από πολλά άλλα ιστορικά βιβλία το πλαίσιο της εποχής, είναι το «Κάτι κρυφό μυστήριο» της Κ. Μέρμηγκα. Στην ουσία παρουσιάζεται η πορεία του Ι. Καποδίστρια μέχρι το τέλος του, μέσα από επιστολές και αφηγήσεις. Είναι ίσως μια αγιογραφία του αλλά ταυτόχρονα παρουσιάζεται το διακύβευμα του Κυβερνήτη, οι έχθρες και οι αιτίες του, δηλαδή παρουσιάζεται η ανθρώπινη πλευρά της Ιστορίας, μέσα από τα κίνητρα και τις επιθυμίες των πρωταγωνιστών.

Η συνέντευξη της Διβάνη με έκανε να σκεφτώ γιατί το μυθιστόρημα έχει καλύτερη αφομοίωση πληροφορίας από το ιστορικό βιβλίο. Προφανώς, γιατί το μυθιστόρημα πολύ συχνά περιγράφει μια πλοκή ή μια ιστορία μέσα από τα μάτια των ανθρώπων και όχι έξω ή πάνω από αυτά και κυρίως γιατί περιγράφει τα συναισθήματα των ανθρώπων. Τα ιστορικά βιβλία, αν και περιέχουν ακριβέστερες πληροφορίες με επιστημονική συχνά δόμηση, δεν περιλαμβάνουν το βασικό καύσιμο της Ανθρώπινης Ιστορίας που είναι το συναίσθημα.

Το συναίσθημα γράφει την Ιστορία, και το συναίσθημα τη δημιουργεί. Όλοι οι δράστες (οι δρώντες δηλαδή) στην ανθρωπότητα είχαν κίνητρα για ό,τι και αν έκαναν και τα κίνητρα τα τάιζε το συναίσθημα. Δεν ξέρω αν μπορούν να γραφτούν ιστορικά βιβλία με περιγραφές συναισθήματος, αλλά αν εμπλουτιστούν κάπως με τις πιο ανθρώπινες πτυχές, ίσως γίνουν πιο αποτελεσματικά στην αποτύπωση, αν όχι των γεγονότων, αλλά τουλάχιστον των αιτιών των γεγονότων.

5 Ιανουαρίου 1709 μ.Χ. : Η Ευρώπη στην κατάψυξη

Την 5η Ιανουαρίου του 1709 η Ευρωπαϊκή ήπειρος ξύπνησε παγωμένη από τη Μεσόγειο μέχρι και τη Σκανδιναβία. Από τις ακτές της Πορτογαλίας ως και τα βάθη της Ρωσίας τα πάντα ήταν καλυμμένα με πάγο, και έμειναν έτσι για πάνω από τρεις μήνες.

Σύμφωνα με τις καταγραφές, η Ευρώπη δεν είχε συναντήσει τέτοιες συνθήκες για τουλάχιστον 500 χρόνια. Το ασυνήθιστο φαινόμενο δημιούργησε προβλήματα στις μετακινήσεις και μεταφορές, και κατέστρεψε πλήρως το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο. Οι δενδρώδεις καλλιέργειες που καταστράφηκαν δε θα έδιναν παραγωγή για αρκετά χρόνια και τα ζώα που χάθηκαν αφαίρεσαν τη δυνατότητα για νέες γέννες και περαιτέρω αναπαραγωγή. Οι λίμνες και τα ποτάμια έμειναν παγωμένα σε όλη την επικράτεια της Ευρώπης όπως και οι θάλασσες στο Βορρά αλλά και στο Μεσογειακό Νότο.

Στη Γαλλία οι καταγεγραμμένοι θάνατοι ήταν πολλές χιλιάδες. Χωρίς να υπάρχει βεβαιότητα, αφού δεν είναι διαθέσιμες καταγραφές από όλες τις χώρες, η Γαλλία επηρεάστηκε περισσότερο από κάθε άλλη περιοχή. Από το τέλος του 1708 οι αγρότες είχαν χαμηλή σοδειά που σε συνδυασμό με την αύξηση της φορολογίας και την αναγκαστική στράτευση των ανδρών λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων έκανε πολύ δύσκολη την επιβίωση των πληθυσμών της υπαίθρου.

Την 5η Ιανουαρίου του 1709 η θερμοκρασία στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης έπεσε στους -20 οC. Οι αγροτικοί πληθυσμοί που ήταν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των κατοίκων της Ευρώπης ζούσαν σε άθλια σπίτια που πάγωναν πολύ εύκολα αφού δεν υπήρχε δυνατότητα μόνωσης και προστασίας από τις εξωτερικές συνθήκες. Οι έτσι και αλλιώς εξαθλιωμένοι αγρότες που συνήθως αντιμετώπιζαν το φάσμα της πείνας, εκείνο το χειμώνα ήρθαν αντιμέτωποι με πολικές θερμοκρασίες με αποτέλεσμα χιλιάδες θανάτους από υποθερμία. Το ίδιο συνέβηκε και με τα ζώα τους, όχι μόνο αυτά που ήταν παραγωγικά αλλά και αυτά που ήταν χρήσιμα ως μεταφορικά μέσο ή ως ζώα αγροτικής εργασίας. Ακόμα όμως και αν τα ζώα μεταφοράς είχαν επιβιώσει οι δρόμοι δεν ήταν κατάλληλοι γιατί αν δεν ήταν απολύτως παγωμένοι είχαν πολλά μέτρα χιόνι. Ακόμα και τα θαλάσσια λιμάνια είχαν προβλήματα από τον πάγο. Το λιμάνι της Μασσαλίας (Μεσόγειος) δεν λειτουργούσε λόγω του πάγου στους δρόμους του αλλά και η θάλασσα ήταν παγωμένη στα ρηχά.

Οι κάτοικοι έκαψαν ότι μπορούσε να καεί, ακόμα και τα έπιπλα τους. Δάση και καλλιέργειες έγιναν καυσόξυλα (αλλά με μεγάλη δυσκολία). Τα περισσότερα τρόφιμα ήταν ακατάλληλα αφού είχαν γίνει μάζες πάγου και από τα ποτά τα μόνο που ήταν σε υγρή μορφή ήταν όσα είχαν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, η τιμή των οποίων ήταν υψηλότερη από του χρυσού. Το Παρίσι έμεινε χωρίς ανεφοδιασμό σε τρόφιμα και ξυλεία για πάνω από 3 μήνες.

Η παγωνιά χτύπησε ακόμα και τους πλούσιους γιατί το χρήμα δεν είχε αξία αφού δεν υπήρχε τίποτα να αγοραστεί. Επίσης τα ακριβά και πολυτελή σπίτια είχαν ψηλά ταβάνια και μεγάλα παράθυρα για καλύτερη οπτική ενώ για να αντιμετωπιστεί το κρύο κάθε δωμάτιο είχε και ένα τζάκι. Τώρα χωρίς καύσιμη ύλη τα παλάτια ήταν πιο κρύα ακόμα και από τα σπίτια των χωρικών απλά οι πλούσιοι επιβίωσαν γιατί είχαν περισσότερα και καλύτερα ρούχα.

Το αιφνιδιαστικό κρύο δημιούργησε πρωτόγνωρα φαινόμενα. Ολόκληρα δάση καταστράφηκαν γιατί τα δέντρα πάγωσαν μέχρι το βάθος του κορμού τους και έσπαζαν εύκολα με το πρώτο φύσημα του αέρα. Δάση και δενδρώδεις καλλιέργειες έμοιαζαν να έχουν υλοτομηθεί από πριόνια. Το χειρότερο είναι όμως ότι αυτά τα σπασμένα δένδρα δεν ήταν εύκολο να μεταφερθούν γιατί ήταν βαριά και παγωμένα και δρόμοι δεν υπήρχαν (ούτε και υποζύγια). Ο μεγάλος παγετός είχε παγώσει όλα τα κανάλια του Αμστερνταμ ενώ στα κανάλια της Βενετίας έκαναν παγοδρομίες. Υπάρχουν καταγραφές ότι μπορούσε κανείς να κινηθεί από τη Δανία έως τη Σουηδία μέσω της παγωμένης θάλασσας με τα πόδια ή με άλογο. Οι λύκοι κυκλοφορούσαν μέσα στα χωρία γιατί τα νεκρά ζώα ήταν απόλυτα παγωμένα και δεν μπορούσαν να τα καταναλώσουν.

Στην Αδριατική πολλά καράβια παγιδεύτηκαν όταν πάγωσε η θάλασσα και οι ναυτικοί πέθαναν από την πείνα μεσοπέλαγα. Σε πιο ζεστές περιοχές χιόνιζε διαρκώς και πόλεις όπως η Φλωρεντία και η Ρώμη έμειναν αποκλεισμένες για μήνες.

Οι ασυνήθιστα χαμηλές θερμοκρασίες κράτησαν σε όλη την Ευρώπη ως το τέλος του Απριλίου όπου ξεκίνησε μια ακόμα καταστροφή, οι πλημμύρες και οι ασθένειες. Το χιόνι και ο πάγος έλειωσαν και το νερό κατάκλυσε τα πάντα μεταφέροντας μαζί τα πτώματα ανθρώπων αλλά κυρίως ζώων και τρωκτικών. Δεν υπήρχε κανένα στεγνό σημείο και το νερό ακόμα και από στις πηγές που επιτέλους ξεπάγωσαν ήταν μολυσμένο. Η πανώλη που ξεκίνησε από το Οθωμανικό τμήμα της Ουγγαρίας έγινε πανδημία.

Βέβαια η πείνα σκότωνε ταχύτερα από την αρρώστια αφού τα τρόφιμα ήταν δεκάδες φορές ακριβότερα από την προηγούμενη χρονιά. Οι βασιλείς και οι ευγενείς διοργάνωναν συσσίτια με δικά τους έξοδα γιατί σύντομα θα ήταν βασιλείς χωρίς υπηκόους. Η βία, οι ληστείες και οι κλοπές ήταν καθημερινό φαινόμενο. Το πιο επικίνδυνο μέρος για τους ανθρώπους ήταν έξω από ένα φούρνο ή ένα παντοπωλείο. Όποιος έβγαινε με λίγα τρόφιμα ήταν δύσκολο να φτάσει σπίτι του ζωντανός χωρίς οπλισμένη συνοδεία. Τα αρχεία της Γαλλίας λένε ότι εκείνη χρονιά πέθαναν 600.000 περισσότεροι πολίτες σε σχέση με την προηγούμενη και γεννήθηκαν 200.000 λιγότεροι.

Ακόμα και σήμερα οι κλιματολόγοι δεν είναι βέβαιοι για το πως έγινε αυτή η καιρική μεταβολή αλλά συγκλίνουν στην υπόθεση ότι οι προηγούμενες μικρές ή μεγάλες ηφαιστειακές εκρήξεις στην περιοχή (Βεζούβιος, Κανάρια νησιά και Σαντορίνη) εμπλούτισαν με τέφρα την ατμόσφαιρα και σε συνδυασμό με το φαινόμενο Maunder Minimum (ελάχιστο ηλιακής δραστηριότητας) έδωσαν αυτό το καταστροφικό αποτέλεσμα.

Το ανθρώπινο είδος επιβίωσε από μια πολύ δύσκολη κατάσταση με πολύ μεγάλες απώλειες. Η καιρική ανωμαλία επηρέασε την ιστορική εξέλιξη των γεγονότων και η Ευρώπη δεν ήταν ίδια μετά από αυτό τον χειμώνα.

Πηγές για μελέτη

Pain, S., 2009. The year that Europe froze solid. New Scientist201(2694), pp.46–47.

Heath, R., 1891. REMARKABLE WINTERS IN EUROPE. The Leisure hour: an illustrated magazine for home reading, pp.175–183.

Η υπόθεση της Αρχ. Ολυμπίας και το Tsunami που φύλαξε ένα θησαυρό

Ο επισκέπτης θα μπορούσε να υποθέσει πως αυτός ο χώρος, λόγω του μεγέθους και του είδους των κτισμάτων του, ήταν διαρκώς επισκέψιμος από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Όμως στην πραγματικότητα ο χώρος έπαψε να χρησιμοποιείται γύρω στο 530 μ. Χκαι ανακαλύφθηκε και πάλι από τον R. Chandler το 1766 μ.Χ., όμως δεν ανασκάφηκε. Μετά τη ναυμαχία του Ναβαρίνου υπήρξε ευρωπαϊκό και κυρίως Γαλλικό ενδιαφέρον για την περιοχή και την ιστορία της αλλά χρειάστηκαν αρκετά χρόνια ώσπου να ξεκινήσουν συστηματικές ανασκαφές.

Όμως τι είχε συμβεί και μια τόσο μεγάλη έκταση δεν καταγράφεται στα ιστορικά αρχεία για πάνω από χίλια χρόνια;

Είναι βέβαιο πως όλες οι αρχαιότητες ήταν θαμμένες κάτω από φερτά υλικά. Όμως τα φερτά υλικά δεν είναι αρκετά για να καλύψουν κτίσματα ύψους μεγαλύτερου από 2 μέτρα. Συνεπώς πρώτα κατέρρευσαν τα κτήρια και μετά θάφτηκαν, ή αυτά τα δυο έγιναν ταυτόχρονα.

Η κυρίαρχη άποψη είναι πως κάποιος ή κάποιοι σεισμοί έριξαν κάτω τα κτήρια και οι αλλεπάλληλες πλημμύρες του Αλφειού ποταμού και του Κλαδέου έφεραν αρκετά υλικά που σταδιακά σκέπασαν τα ερείπια. Η κυρίαρχη επιστημονική άποψη είναι πως το Ιερό καταστράφηκε το 551 μ.Χ. από τον μεγάλο σεισμό (πιθανότατα της Κορίνθου) και αλλεπάλληλα πλυμμυρικά φαινόμενα των παρακείμενων ποταμών το έθαψαν σταδιακά.

Όμως ο καθηγητής Andreas Vött που ειδικεύεται στα παλαιο- tsunamis ανάπτυξε και παρουσιάστε μια θεωρία, βάσει της οποίας η Αρχαία Ολυμπία θάφτηκε από τα κύματα ενός ή περισσοτέρων tsunamis.

Greece, Peloponnes, Olympia, Historical, Antique

Με μια πρώτη σκέψη, αυτό ακούγεται εξωπραγματικό, δεδομένου ότι η θέση της Αρχαίας Ολυμπίας (ΑΟ) είναι περίπου 22 km από την ακτή. Ο Vött τονίζει όμως πως εκείνα τα χρόνια η ακτογραμμή ήταν ανατολικότερα και η ΑΟ ήταν μόλις 8 km μακριά από τη θάλασσα. Σημειώνει, πως το νερό που εισέβαλε από τη θάλασσα ταξίδεψε αντίστροφα μέσα από τη στενή κοιλάδα του Αλφειού και έφτασε στο Ιερό της ΑΟ. Εκεί παγιδεύτηκε και δεν επέστρεψε σύντομα στη θάλασσα.

Ευρήματα τόσο στην περιοχή του Αλφειού όσο και στο χώρο της ΑΟ μαρτυρούν την έλευση νερού από τη θάλασσα. Επίσης, ο Vött υποστηρίζει πως ο τρόπος που έχουν πέσει οι κολώνες του Ναού του Δία είναι διαφορετικός από το αναμενόμενο σε περίπτωση σεισμού.

Η εκδήλωση tsunami(s) κατά την κρίσιμη περίοδο της παρακμής του χώρου, είναι πολύ πιθανή, βάσει των ευρημάτων από πολλές έρευνες στην ευρύτερη περιοχή.

Μελέτες στην ακτή του Κατάκολου (στις θέσεις της Αρχαίας Φείας) βρήκαν αποθέσεις που προκάλεσαν tsunamis σε υψόμετρο πάνω από 20 m πάνω από τη θάλασσα και σε βάθος πάνω από 650 m από την ακτογραμμή. Φαίνεται πως η περιοχή έχει δεχθεί πολλαπλά tsunamis και σίγουρα ένα κατά το 551 μ. Χ.

Η υπόθεση της Ολυμπίας (Olympia hypothesis) είναι ένα σενάριο το οποίο τεκμηριώνεται με στοιχεία και παρατηρήσεις πεδίου που δίνουν μια ενδιαφέρουσα ερμηνεία τόσο για την πλήρη κάλυψη του χώρου της ΑΟ και την διαφύλαξη του από φυσικές φθορές και συλήσεις.

Είναι πιθανό, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένα ακραίο γεωφυσικό φαινόμενο, όπως ο σεισμός και το tsunami που προκάλεσε, να κατέστρεψαν μεν αλλά και να διαφύλαξαν αυτόν τον παγκόσμιο θησαυρό.


Αναφορές και πηγές

  1. Olympia-Hypothese: Tsunamis haben die Kultstätte auf der griechischen Halbinsel Peloponnes verschüttet (Δελτίο τύπου Πανεπιστημίου Mainz)
  2. Τσουνάμι… και στην αρχαία Ολυμπία (ηλεκτρονικό περιοδικό Αρχαιολογία)
  3. Vött, A., Bareth, G., Brückner, H., Lang, F., Sakellariou, D., Hadler, H., Ntageretzis, K., Willershäuser, T., 2011. Olympia’s Harbour Site Pheia (Elis, Western Peloponnese, Greece) Destroyed by Tsunami Impact. DIE ERDE — Journal of the Geographical Society of Berlin 142, 259–288.
  4. Obrocki, L., Vött, A., Wilken, D., Fischer, P., Willershäuser, T., Koster, B., Lang, F., Papanikolaou, I., Rabbel, W., Reicherter, K., 2020. Tracing tsunami signatures of the ad 551 and ad 1303 tsunamis at the Gulf of Kyparissia (Peloponnese, Greece) using direct push in situ sensing techniques combined with geophysical studies. Sedimentology 67, 1274–1308. https://doi.org/10.1111/sed.12555
  5. Olympia hypothesis: Tsunamis buried the cult site on the Peloponnese — ScienceDaily

Μοιραίοι Καιροί

22711816_INT11859631

Στην ιστορία του ανθρώπου η επίδραση του περιβάλλοντος είχε πάντα έναν ξεχωριστό ρόλο. Ιδιαίτερα ο καιρός και ακόμη περισσότερο τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρέασαν την έκβαση σημαντικών μαχών και κοινωνικών – πολιτικών γεγονότων, ενώ υπάρχουν καταγραφές που ενισχύουν την υπόθεση ότι οι ατμοσφαιρικές συνθήκες επέδρασαν στη διαμόρφωση, εξέλιξη ή εξαφάνιση ολόκληρων πολιτισμών.

Πολλά αποδόθηκαν σε αυτές τις κρίσιμες καιρικές συνθήκες. Αυτές ερμηνεύθηκαν ως θεϊκή παρέμβαση ή τιμωρία, ανάλογα σε ποιο στρατόπεδο ήταν ο ιστορικός που τα κατέγραψε.

Φύσηξε ο Θεός και σκόρπισαν

Με την παρότρυνση του Πάπα που θα ήθελε την Αγγλία από προτεσταντική χώρα να γίνει καθολική, ο βασιλιάς Φίλιππος ΙΙ ξεκίνησε μια μεγάλη επιχείρηση με τη συμμετοχή του ισπανικού ναυτικού και του στρατού. Τον Μάιο του 1588 ο ισπανικός στόλος ξεκίνησε από τη Λισαβόνα με 20.000 άνδρες σε 130 πλοία. Σκοπός του ήταν να φτάσει στο Καλέ της Γαλλίας και να μεταφέρει τον ισπανικό στρατό που είχε στρατοπεδεύσει εκεί στην απέναντι ακτή. Οι κακές καιρικές συνθήκες όμως δεν επέτρεψαν να φτάσει νωρίτερα από τις 27 Ιουλίου.

Το διάστημα αυτό ήταν αρκετό για να προλάβουν οι Αγγλοι να προετοιμαστούν και να ξεκινήσουν τον βομβαρδισμό προς τη γαλλική ακτή με τα μεγάλου βεληνεκούς κανόνια τους. Οι Ισπανοί δέχονταν πλέον τα πυρά των Αγγλων την ώρα που ο στόλος ήταν εκτεθειμένος σε σφοδρότατες καιρικές συνθήκες στο Καλέ. Στις 29 Ιουνίου οι Αγγλοι έστειλαν οκτώ πυρπολικά μέσα στον κόλπο που ήταν γεμάτος με πλοία.

Από τον φόβο της εκτεταμένης πυρκαγιάς οι Ισπανοί έκοψαν τις άγκυρες και σε κατάσταση πανικού ξεκίνησαν ηττημένοι το ταξίδι της επιστροφής. Οι απώλειες ήταν τεράστιες αφού έχασαν τα μισά πλοία και τους μισούς ναύτες. Το γόητρο και η πολεμική μηχανή των Ισπανών είχαν πληγεί καθοριστικά.

Η βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ θεώρησε την έκβαση της μάχης θεϊκό σημάδι και ξεκάθαρη παρέμβαση του Θεού υπέρ τους. Για να μείνει αιώνια η ανάμνηση αυτής της μάχης διέταξε και δημιουργήθηκαν μετάλλια που έγραφαν «φύσηξε ο Θεός και αυτοί σκόρπισαν». Μετά τη μάχη αυτή η Αγγλία έγινε ναυτική παντοκράτορας και τα κανόνια μεγάλου διαμετρήματος μπήκαν πλέον μόνιμα στον αμυντικό σχεδιασμό των κρατών.

Η τυχερή συννεφιά

Η πρώτη ατομική βόμβα έπεσε την 6η Αυγούστου 1945 στη Χιροσίμα. Την 9η Αυγούστου το βομβαρδιστικό φόρτωσε τη δεύτερη ατομική βόμβα για να τη ρίξει στην πόλη Κοκούρα. Ο ουρανός όμως πάνω από την πόλη ήταν νεφοσκεπής και δεν μπορούσε να γίνει η ρίψη της βόμβας σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό. Το αεροσκάφος έκανε τρεις γύρους πάνω από την πόλη για να βρει άνοιγμα στα σύννεφα αλλά δεν βρήκε. Τα καύσιμα του βομβαρδιστικού τέλειωναν και έπρεπε να επιλεγεί ο στόχος. Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέχθηκε μια γειτονική πόλη. Αυτή ήταν το Ναγκασάκι.

Μετά από μερικούς γύρους πάνω από τον ουρανό της ένα άνοιγμα στα σύννεφα έγινε αντιληπτό από τον πιλότο. Αυτό το άνοιγμα ήταν η δίοδος για να περάσει η ατομική βόμβα και να εξαφανίσει την πόλη του Ναγκασάκι αφήνοντας πίσω της περίπου 74.000 νεκρούς. Λίγες ημέρες μετά η Ιαπωνία, βαριά πληγωμένη, θα συνθηκολογήσει.

Η πιο βαριά ομίχλη

Στις αρχές του Δεκέμβρη του 1952 το κρύο έγινε ξαφνικά τσουχτερό στο Λονδίνο. Η βρετανική πρωτεύουσα ήταν συνηθισμένη άλλωστε σε αυτές τις συνθήκες και στην ομίχλη που συνόδεψε αυτό το ψύχος. Οσο το κρύο γινόταν πιο έντονο τόσο περισσότερο άνθρακα έκαιγαν οι κάτοικοι για να το αντιμετωπίσουν. Η ομίχλη μαζί με τα υπολείμματα της καύσης του άνθρακα κάνουν ένα μείγμα ατμόσφαιρας πολύ αποπνικτικό αλλά και αυτό δεν ήταν ασυνήθιστο στην Αγγλία του ’50.

Πάνω από την πόλη όμως συνέβη ένα μετεωρολογικό φαινόμενο που ονομάζεται αναστροφή, το οποίο στην ουσία είναι ένα στρώμα αέρα θερμότερου από αυτό της επιφανείας που επικάθεται σε μεγάλο ύψος και λειτουργεί σαν καπάκι. Ολοι έχουμε δει τον καπνό μιας καμινάδας που ενώ ανεβαίνει προς τα πάνω κάθετα ξαφνικά μοιάζει να βρίσκει ένα εμπόδιο και αρχίζει να εξαπλώνεται πλέον οριζόντια γιατί συνάντησε μια αναστροφή και παγιδεύτηκε.
Αυτό ακριβώς συνέβη και στο Λονδίνο μετά την 5η Δεκεμβρίου του 1952. Ο καπνός από την καύση του άνθρακα μαζί με την ομίχλη δεν μπορούσαν να διαφύγουν προς τα πάνω. Και όσο αυτό το μείγμα γινόταν πιο σκούρο τόσο λιγότερη ηλιακή ακτινοβολία έφτανε στην πόλη για να τη ζεστάνει. Οσο πιο σκούρο το μείγμα τόσο πιο χαμηλή η θερμοκρασία. Οσο πιο χαμηλή η θερμοκρασία τόσο περισσότερο άνθρακα έκαιγαν οι πολίτες. Το σπιράλ του θανάτου είχε ξεκινήσει.

Για πέντε ημέρες το Λονδίνο είχε παραλύσει. Η ελάχιστη ορατότητα δεν επέτρεψε στα σχολεία να ανοίξουν και στα μέσα μεταφοράς να λειτουργήσουν, εκτός από το μετρό. Οι θάνατοι από αναπνευστικά προβλήματα και πνευμονία έγιναν εννέα φορές περισσότεροι από το κανονικό για το διάστημα αυτό. Η κατάσταση γινόταν όλα και πιο δύσκολη και δεν φαινόταν να υπάρχει καμία λύση εκτός από το να εγκαταλείψουν οι κάτοικοι μαζικά την πόλη τους. Ενα δυνατό και ψυχρό αεράκι από τα δυτικά έδωσε τη λύση την 9η Δεκεμβρίου διαλύοντας το τοξικό μείγμα πάνω από το Λονδίνο.

Οι απώλειες που καταγράφηκαν κατά το διάστημα αυτού του επεισοδίου ρύπανσης και αμέσως μετά ξεπέρασαν τις 12.000 και ήταν η αιτία να δει η επιστημονική κοινότητα και οι κρατικές αρχές με διαφορετικό μάτι την ποιότητα του αέρα. Εγκαταλείφθηκε η καύση άνθρακα και σταδιακά για θέρμανση χρησιμοποιήθηκαν το ηλεκτρικό ρεύμα και το αέριο. Μέχρι να γίνει πλήρως αυτή η μετάβαση πέθαναν και άλλοι 750 Λονδρέζοι για τον ίδιο λόγο το 1962.
Μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι από τότε η ομίχλη στις περισσότερες ταινίες δεν προμηνύει τίποτα το θετικό.

Πηγή: Το Βήμα Science

Κάτι παραπάνω από ευχή- Στάση ζωής

FullSizeRender
Το κείμενο που ακολουθεί θα το βρείτε στο καταπληκτικό βιβλίο του Μιχάλη Μητσού με τίτλο “Οι ιστορίες θα μας σώσουν. Ένα ημερολόγιο του 2014”. Πριν αρχίσω να το διαβάζω δεν πίστευα ότι μπορεί ένα ημερολόγιο ενός δημοσιογράφου που γράφει τα διεθνή εδώ και χρόνια στα Νέα να κρύβει τέτοιο περιεχόμενο.
[…..] Το περιοδικό Le Point ρώτησε είκοσι “γέρους” τι τους έμαθε η ζωή. Μεταφέρω την απάντηση του Εντγκάρ Μορέν, που στα ενενήντα δυο του εξακολουθεί να παρατηρεί με περίεργεια τον κόσμο και να γράφει τις εντυπώσεις του:

Εναπέθεσα τις ελπίδες μου στο απίθανο, που μερικές φορές πραγματοποιήθηκε, όπως με τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Η πτώση του Γ’ Ράιχ έμοιαζε και αυτή απίθανη όταν εντάχθηκα στην Αντίσταση. Την είδα όμως με τα μάτια μου στο Βερολίνο τον Ιούλιο του 1945. Ήμουν μόνος στο ερειπωμένο κέντρο της πόλης. Η σοβιετική σημαία κρεμόταν στην πύλη του Βρανδεμβουργου. Ανέβηκα στα σκαλιά της καγκελαρίας του Χίτλερ και εξακολουθώ να ανατριχιάζω όταν το σκέφτομαι. Η απελπισία και ο θάνατος επέπλεαν στον αέρα. Ο καιρός ήταν καλός. Ξαφνικά, οι πρώτες νότες της “Άνοιξης” του Μπετόβεν ξεχύθηκαν από ένα μεγάφωνο. Θα θυμάμαι σε όλη μου τη ζωή εκείνη τη στιγμή όπου ανακατεύτηκαν η απόγνωση, η τρυφεράδα και η ελπίδα. Αν είχα ένα σύνθημα να μοιραστώ, αυτό θα ήταν: Να περιμένετε το απρόβλεπτο! Η χώρα μας πρέπει να επενδύσει στις ζωντανές δυνάμεις που εκδηλώνονται παντού: νεαροί δημιουργοί σε οικολογικά αγροκτήματα, προσπάθειες εξανθρωπισμού των πόλεων. […] Η ελπίδα δε βρίσκεται στη βεβαιότητα, αυτό μου έμαθε η ζωή. Το απρόβλεπτο είναι μια σωτήρια καμπή. Δείτε τον Ιησού, τον Μωάμεθ και τον Βούδα. Αρχικά, ήταν οι διαφορετικοί, εκείνοι που ξέφευγαν από τους κανόνες. Κι όμως, έδωσαν φως σε τεράστιες θρησκείες. Όταν πιστεύεις σ’ αυτό που σκέφτεσαι ή σ’ αυτό που κάνεις, αυτό μπορεί να γίνει ένα ορμητικό ποτάμι. Αυτό που δεν αναγεννιέται εκφυλίζεται. Δεν πρέπει να αφήνεσαι να γίνεσαι σκληρός και άκαμπτος. Είναι αυτό που συμβαίνει στον οργανισμό. Ζούμε επειδή τα κύτταρα μας ανανεώνονται ασταμάτητα. Η καρδία χτυπά, το αίμα κυκλοφορεί. Η βασική ιδιότητα της ζωής είναι αυτό που μας κάνει να παίζουμε και να απολαμβάνουμε Πρέπει να διαφυλάξουμε όσο μπορούμε περισσότερο την ποιοτική μας πλευρά και να μην αφήσουμε την πεζή της πλευρά να κυριαρχήσει.

Με λήστεψαν χρονιάρες μέρες

Ήμουν στη Γλυφάδα σε ένα κατάστημα πριν από μισή ώρα. Λιακάδα, τελευταία ημέρα με ανοιχτά τα μαγαζιά και όπως καταλαβαίνετε γινόταν πανζουρλισμός. Ανοίγει η πόρτα του καταστήματος και μπαίνουν δυο αγοράκια μαυράκια, μάλλον αδέλφια μεταξύ 5-3 ετών.

Η γνωστή φυσιογνωμία, μαλλί μοκέτα, μεγάλη μύτη και κόκκινα μεγάλα χείλη.

Αρχίζουν να λένε τα κάλαντα με 2 τρίγωνα στα χέρια.

Τα έλεγαν δυνατά, καθαρά, με τεράστιο χαμόγελο και απίστευτο μπρίο!!

Κουνιόντουσαν στο ρυθμό. Έμοιαζε με gospel.

Δεν έχω ακούσει πιο ωραία κάλαντα στη ζωή μου!!!

Δεν είχαν ίχνος διεκπεραιωτικότητας.

Γούσταραν τρελά αυτό που έκαναν.

Με αυτά τα όπλα το πορτοφολάκι με τα ψηλά μου άδειασε μέσα σε μια κάλτσα (μάλλον δική του) που είχε ο μικρότερος, άμεσα.

Έπεσε μεγάλο χειροκρότημα στο τέλος από όλους.

Εγώ με το ζόρι κρατήθηκα και δεν τα πλάκωσω στα φιλιά (θα με πέρναγαν για μουρλό οι μπόμπιρες).

Έξω ήταν η μητέρα τους, μια μαυρούλα γύρω στα τριάντα με το ίδιο χαμόγελο με τους γιούς της στο στόμα (το γέλιο και το χαμόγελο είναι από εκείνα τα χαρίσματα που δίνει η οικογένεια στα παιδιά της αλλά με μη γενετικό τρόπο).

Χρόνια πολλά σε όλους!!!

ΥΓ. Εύχομαι μετά από χρόνια τα δικά μου παιδιά να πάνε σπίτι αυτής της χαμογελαστής οικογένειας κάπου στην Αθήνα και να τους ληστέψουν με τα ίδια ή και καλύτερα όπλα!!

Ένα άρθρο μου στην Καθημερινή με τίτλο :’Αλλαξε τόσο πολύ το κλίμα ή αλλάξαμε εμείς;

klimatistika_large-thumb-large

Κατά τους θερμούς μήνες του έτους πλέον οδηγούμε το αυτοκίνητο με ανοιχτό κλιματισμό, κοιμόμαστε με ανοιχτό κλιματισμό και δουλεύουμε με ανοιχτό τον κλιματισμό.

Αλήθεια, πόσο πιο ζεστή έχει γίνει η χώρα μας τα τελευταία 30 χρόνια έτσι ώστε να μην αντέχουμε τα καλοκαίρια χωρίς τη δροσιά του κλιματισμού;

Πριν από 30 χρόνια, πώς κάναμε τις ίδιες δουλειές, κατοικούσαμε στην ίδια περιοχή και ταξιδεύαμε στην ίδια χώρα χωρίς κλιματισμό; Αλλαξε τόσο πολύ το κλίμα ή αλλάξαμε εμείς;

Πιθανότατα συμβαίνουν και τα δύο ταυτόχρονα. Για να είμαστε ακριβείς, το κλίμα άλλαξε λίγο και εμείς αλλάξαμε πολύ περισσότερο. Οι σχετικές μελέτες καταγράφουν μια μικρή αύξηση της θερμοκρασίας, όχι όμως τόσο μεγάλη που να δικαιολογεί τη μειωμένη μας ανεκτικότητα στις κλασικές ακόμη ελληνικές καλοκαιρινές συνθήκες. Η μέση μετρημένη αύξηση της θερμοκρασίας αέρος στη χώρα μας είναι εξαιρετικά μικρή για να αισθανόμαστε τόσο έντονη την ανάγκη ρύθμισης του μικροκλίματός μας σε σχέση με το παρελθόν. Εχει παρατηρηθεί, όμως, μια αύξηση της συχνότητας και της διάρκειας των φαινομένων καύσωνα. Αρα, η μετρημένη μεταβολή της θερμοκρασίας αέρος δεν δίνει μια επαρκή εξήγηση για τη δυσφορία που νιώθουμε κατά τη θερμή περίοδο του έτους σε σχέση με το παρελθόν.

Εκτός από τις περιβαλλοντικές αλλαγές, ας δούμε πώς λειτουργεί ο άνθρωπος συμπεριφορικά και οργανικά. Ξεκινώντας από το δεύτερο, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο μηχανισμός θερμορρύθμισης του ανθρώπινου οργανισμού είναι εξαιρετικά περίπλοκος, αλλά και αποτελεσματικός. Αρκεί να σκεφτούμε ότι αφαιρώντας ή προσθέτοντας ρουχισμό, ο οργανισμός ανταποκρίνεται ταχύτατα και διατηρεί σταθερή τη θερμοκρασία του ανθρώπου γύρω στους 37° C. Μπορεί να τρέχουμε σε μια ζεστή παραλία ή να περπατάμε σε μια ψυχρή βουνοπλαγιά, αλλά ο οργανισμός μας χωρίς καμία συνειδητή παρέμβαση αυτορρυθμίζει τη θερμοκρασία μας στα φυσιολογικά επίπεδα. Οι βασικοί του μηχανισμοί είναι η αγγειοδιαστολή και η αγγειοσυστολή, καθώς επίσης η εφίδρωση και η αναρρίγηση.

Ο εγκλιματισμός (προσαρμογή στις νέες θερμικές συνθήκες) σε θερμές ατμοσφαιρικές συνθήκες είναι μια σειρά από διεργασίες που συμβαίνουν στο ανθρώπινο σώμα για να μπορεί να αντεπεξέλθει στις νέες θερμότερες (ή ψυχρότερες) συνθήκες. Οι διεργασίες εγκλιματισμού για να ολοκληρωθούν χρειάζονται μία έως δύο εβδομάδες. Αλλά το 75% των διεργασιών εγκλιματισμού γίνεται τις 5 πρώτες ημέρες της έκθεσης στις νέες συνθήκες. Ο συνολικός απαιτούμενος χρόνος εξαρτάται από τη διαφορά των αρχικών συνθηκών σε σχέση με τις νέες, με την ηλικία του ατόμου, τη φυσική του κατάσταση και τα γενετικά χαρακτηριστικά του.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, όμως, δεν επιτρέπει να γίνει ο εγκλιματισμός αυτός. Αυτό συμβαίνει γιατί κατά τη θερμή (αλλά και την ψυχρή) περίοδο του έτους ο άνθρωπος μπορεί και τροποποιεί τις μικροκλιματικές συνθήκες των εσωτερικών χώρων παθητικά (με μόνωση κ.λπ.) και ενεργητικά (με κλιματιστικά μηχανήματα). Αρα ο σύγχρονος άνθρωπος δεν προλαβαίνει να εγκλιματιστεί κατά το καλοκαίρι, αφού δεν παραμένει για ικανό χρονικό διάστημα εκτεθειμένος σε θερμές συνθήκες. Συνοπτικά δεν δίνουμε στον οργανισμό μας τον απαραίτητο χρόνο έκθεσης σε θερμές συνθήκες, αφού ανά τακτά χρονικά διαστήματα βρισκόμαστε σε έναν κλιματιζόμενο χώρο – κάτι που παλαιότερα δεν ήταν δυνατόν, αφού δεν ήταν τόσο διαδεδομένα τα κλιματιστικά. Για την ακρίβεια, δεν εμποδίζουμε απλώς τον εγκλιματισμό, αλλά στην ουσία δημιουργούμε και θερμικό στρες, αφού πολύ συχνά η θερμοκρασία σε έναν εσωτερικό χώρο είναι πάνω από 10° C χαμηλότερη από τη θερμοκρασία στην οποία θα εκτεθεί το σώμα μας όταν βγούμε από αυτόν. Αυτή η εναλλαγή κρύου (κλιματισμός) και ζέστης (ατμοσφαιρικές συνθήκες) οδηγεί σε αυξημένη δυσφορία και αίσθημα ανυπόφορης ζέστης. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κλιματισμός μεταφέρει την ανεπιθύμητη θερμότητα από τον κλειστό χώρο στο εξωτερικό περιβάλλον. Δεν την εξαφανίζει, απλώς τη μεταφέρει και μάλιστα σε αυτήν αθροίζονται και οι θερμικές απώλειες του μηχανήματος, με αποτέλεσμα ο κλιματισμός να ψύχει προσωρινά έναν εσωτερικό χώρο και να θερμαίνει τελικά ακόμη περισσότερο το περιβάλλον.

Στο ερώτημα αν άλλαξε το κλίμα ή αλλάξαμε εμείς είναι σαφές ότι για την ώρα οι αλλαγές των συνηθειών μας είναι υπεύθυνες για τη δυσφορία μας και όχι η όποια «κλιματική αλλαγή».

Από την Καθημερινή http://www.kathimerini.gr/775895/article/epikairothta/perivallon/apoyh-alla3e-toso-poly-to-klima-h-alla3ame-emeis

 

Αιρκοντίσιον

Image

Ξύπνησα τρεις παρά δέκα, κάθιδρος, σε ένα σπίτι που έβραζε. Είχε ξεχάσει η Ειρήνη να ανοίξει το αιρκοντίσιον. Το άνοιξα και ξάπλωσα πάλι. Από επιστημονική διαστροφή αναρωτήθηκα αν άλλαξε τόσο ο καιρός ή αν άλλαξε ο τρόπος που εμείς τον αισθανόμαστε ή και τα δύο μαζί… Τα συμπεράσματα επί αυτού θα τα κοινοποιήσω αργότερα.

Από πολιτική διαστροφή όμως σκεφτόμουν πόσο μοιάζει το παρελθόν της Ελλάδας με το αιρκοντίσιον. Τα πάντα γίνονταν με τον κανόνα «δημόσια ζημιά για το ιδιωτικό κέρδος». Όπως δροσίζω το σπίτι μου ρίχνοντας το ζεστό αέρα έξω, μαζί με τις θερμικές απώλειες του μηχανήματος (τόκος), στο δημόσιο χώρο, έτσι και η πολιτική ζωή της Ελλάδας. Να βολέψω τον εαυτό μου και ας το πληρώσουν οι άλλοι, όλοι-και έχει ο θεός. Μέχρι που η δημόσια ζημιά -ο καυτός αέρας έξω- μπήκε μέσα στα σπίτια μας ζεστότερος, από τις χαραμάδες, από τις πόρτες και από τα παράθυρα που αναγκαστικά ανοίξαμε.

Όπως πετάμε το πλαστικό του καφέ στη νησίδα-δεν το πετάμε στο αμάξι μας (στον ιδιωτικό χώρο) αλλά έξω στον δημόσιο. Το αμάξι μας είναι καθαρό αλλά το σκουπίδι πληρώνεται έντοκα αφού κάθε μέρα μας χαμογέλα η ασχήμια του μέσα από τη νησίδα. Όπως χάρισαν συντάξεις και μισθούς σε ημέτερους οι πολιτικοί μας και αυτοί κέρδισαν τη παραμονή τους στην εξουσία (ιδιωτικό όφελος) και εμείς πληρώνουμε το οικονομικό τίμημα (δημόσια ζημία). Όπως ανοίξαμε σε κάθε ραχούλα και ΤΕΙ για να πουληθούν οι καφέδες και να βολέψουμε το τοπικό real estate(ιδιωτικά οφέλη) αλλά τώρα πληρώνουμε όλοι μαζί και έντοκα τη λειτουργία τους (δημόσια ζημία). Και αυτά τα μικρά ιδιωτικά οφέλη μεγάλωσαν, φούσκωσαν και άφρισαν, μας έμαθαν μια άλλη ζωή που βασίστηκε σε δανεικά δικά μας ή δανεικά του κράτους για να μας τα δώσει, εξαφάνισαν το δημόσιο καλό και το έκαναν δημόσιο κακό. Και τώρα μπαίνει στα σπίτια μας από πόρτες και παράθυρα όπως ο ζεστός αέρας…και πουθενά δεν νιώθουμε πια καλά.

Είναι δύσκολο να δαμάσει κανείς το ιδιωτικό του θέλω έναντι του κοινού καλού. Αλλά αξίζει να το έχουμε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας. Ας θυμόμαστε ότι το κοινό καλό δεν προκύπτει από μικρά ιδιωτικά οφέλη. Αλλά το κοινό όφελος όταν και όπου επιτευχθεί θα παράγει τα μικρά ιδιωτικά οφέλη.

…θα ξυπνήσω σε μια πιο ζεστή Αθήνα σήμερα. Καλό ξημέρωμα.

Η παιδεία της Κρίσης

Image

Η κρίση έφερε εκτός της αλλαγής των καθημερινών ηθών και πρακτικών και μια θεμελιώδη αλλαγή στην παιδεία των μαζών.

Άνθρωποι που μέχρι χθες δεν ενδιαφέρονταν τακτικά για την πολιτική, την οικονομία, την ιστορία και γενικώς τα τεκταινόμενα, άλλαξαν στάση.

Όταν ζούσαν μια ζωή γεμάτη από τα ενδιαφέροντα τους και η μόνη έγνοια ήταν η ομάδα, το που θα βγουν το βράδυ και τι αμάξι θα πάρουν, τώρα αναζητούν τις αιτίες της αλλαγής στη ζωή τους. Άφησαν στην άκρη την αθλητική εφημερίδα, το περιοδικό lifestyle και του 4τροχους και έπεσαν με τα μούτρα σε άλλες πηγές πληροφόρησης για να μάθουν πως συμβαίνει και τι συμβαίνει γύρω τους.

Όμως κάποιος που δεν έχει οικοδομήσει μακροχρόνια παιδεία αναζητά γρήγορες και εύκολες απαντήσεις για το πρόβλημα του. Ψάχνει να βρει τον κακό και τον καλό του παραμυθιού. Τον σωτήρα και τον δυνάστη. Και ω του θαύματος το διαδίκτυο γέμισε με σελίδες που ξέρουν από πετρέλαια, συνωμοσίες, που ξέρουν το μέλλον και ξέρουν τις εύκολες λύσεις. Η μάζα λοιπόν ταΐζεται με το παραμύθι που ζητά. Ταΐζεται με πρίγκιπες και μάγους, δράκους και ιππότες. Και εκεί που έχει ο καθένας φτιάξει στο μυαλό του το σύντομο δρόμο της σωτηρίας, έρχεται η πραγματικότητα να του πει ότι αυτός ο δρόμος δεν υπάρχει στο χάρτη της ζωής. Εκεί κλονίζεται ο καθένας από μια ακόμα ακύρωση των εύκολων λύσεων και αναζητά πάλι τον προδότη στο μύθο του και ένας ακόμα κύκλος ξαναρχίζει. Η κρίση λοιπόν οδηγεί στην ενημέρωση του καφενείου και αυτή οδηγεί σε μια ακόμα πιο θολή πραγματικότητα.

Προσοχή λοιπόν στο τι διαβάζουμε και τι πιστεύουμε. Αναζητήστε πίσω από κάθε τι το μετρό που είναι η ανθρώπινη ζωή. Κάθε ήρωας του παραμυθιού είναι άνθρωπος με αγωνίες, δυνατότητες και αδυναμίες. Πίσω από κάθε προδότη και σωτήρα είναι ένα πλέγμα συμφερόντων σαν μικρές αόρατος κλωστές. Δεν αλλάζει τίποτα αν κοπεί μια από αυτές. Κάθε τι έχει πολλές μαμάδες και μπαμπάδες στη ζωή αυτή. Όπως εμείς δρούμε καθημερινά μέσα ένα σύμπαν συμφερόντων και επιθυμιών έτσι και οι ήρωες της κρίσης.

Αν θέλουμε να μπαίνουμε πιο βαθιά στην ουσία κάθε γεγονότος θα πρέπει να οικοδομήσουμε μια παιδεία ευρύτατη για πιάνει η κεραία μας πολλά σήματα και βραχεία και μεσαία. Αυτό δε γίνεται όμως μέσα από τις ιστοσελίδες της πλάκας. Ας πιάσουμε πάλι το βιβλιαράκι και με ηρεμία να οικοδομήσουμε μια παιδεία με μικρά σταθερά βήματα. Δεν προλαβαίνουμε να τα μάθουμε όλα αλλά ας ξέρουμε λίγα αλλά καλά ζυμωμένα στο μυαλό μας.